INTERDIS 2015: Keynote James Slotta

De eerste keynote van de INTERDIS 2015 conferentie was een presentatie van James Slotta. Slotta werkt in Canada op het terrein van onderzoekend leren en is geinspireerd door onder andere Marlene Scardamaglia en Carl Bereiter. In zijn keynote raakte hij enkele interessante aspecten van samenwerkend, onderzoekend leren in communities en het gebruik van media. Ook learning analytics in de context van onderzoekend leren kwam aan bod. Informatie over de keynote van James Slotta is te vinden op http://www.gmw2015.de/keynote1.html

INTERDIS 2015: Learning Analytics workshop

Deze week wordt in München de INTERDIS 2015 georganiseerd. Dit is een gecombineerde conferentie van de Gesellschaft für Medien in der Wissenschaft en de Fachgruppe e-learning van de Gesellschaft für Informatik. De eerste dag van de conferentie is traditioneel een dag van workshops. Ik deed mee aan een workshop over learning analytics (LA). Learning analytics is een thema dat de laatste tijd veel aandacht heeft en steeds vaker wordt gebruikt om op basis van data voorspellingen te doen, trajecten uit te zetten of beslissingen te nemen. Data zoals toets scores maar ook data gegenereerd door apps op tablets, learning management systemen of sociale netwerk tools. De workshop bestond uit een aantal presentaties en interessante discussies. De presentaties benaderden learning analytics vanuit het perspectief van de informatica en vanuit de onderwijskunde/pedagogiek. Het programma van de workshop staat uitgewerkt op https://www.conftool.com/interdis2015/index.php?page=browseSessions&path=adminSessions&form_session=53

Een voor mij interessant deel ging over de evaluatie van tools voor learning analytics. Deze tools verzamelen en analyseren data. Wie moeten er betrokken worden bij het ontwerp of de keuze van deze tools? En welke criteria hanteren we bij de evaluatie? Praten we over evaluatie of validering? En welke rol hebben docenten als mogelijke gebruikers van learning analytics om leertrajecten uit te zetten, beslissingen te onderbouwen over leerlingen of keuzes te maken m.b.t. de didactische design van hun lessen? Wordt learning analytics een belangrijk element in de toekomstige lerarenopleiding/pabo?

De workshop heeft veel inspiratie opgeleverd, leesvoer maar ook vragen en de behoefte me nog meer te verdiepen in het thema. Onlangs heb ik kennis gemaakt met LA via de online cursus https://www.edx.org/course/big-data-education-teacherscollegex-bde1x  Achteraf een toch vrij pittige cursus met veel nadruk op het gebruik van de in mijn ogen niet zo gebruikersvriendelijke tool Rapidminer.

Met deze workshop is het nog niet gedaan met het thema learning analytics op deze conferentie. De keynotes op woensdag en donderdag raken het thema allebei, op zijn minst zijdelings. Daarover later meer.

Van 1 t/m 4 September vindt in München de jaarlijkse conferentie plaats van de Gesellschaft für Medien in der Wissenschaft. Dit is een netwerk voor professionals op het gebied van elearning, media en mediainzet in het hoger onderwijs. Dit keer gecombineerd met de conferentie van DELFI, een soortgelijk netwerk voor informatica.

De website van de conferentie is www.gmw2015.de

Een speerpunt van dit jaar is learning analytics, maar ook andere thema's komen volop aan bod.

Ik zal gedurende de conferentie op deze blog proberen de highlights te belichten en mijn visie op de conferentie te geven.

Deze blog heeft lang stilgelegen. Te lang. Oorzaken genoeg, druk met werk en gezin, het gebruikelijke. Maar achter de schermen ben ik nog steeds actief en geinteresseerd in mediawijsheid, mediapedagogiek, kortom alles dat met media, jeugd en samenleving te maken heeft. De komende week wordt in Wenen de jaarlijkse conferentie van de GMW georganiseerd. GMW staat voor Gesellschaft fuer Medien in der Wissenschaft. Het is een organisatie die mensen een platform biedt met interesse voor media in het hoger onderwijs in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. De conferentie vindt elk jaar in een van de drie landen plaats in de cyclus Duitsland - Oostenrijk - Duitsland - Zwitserland etc. Het is al weer enkele jaren geleden dat ik de conferentie heb bezocht dus het wordt weer eens tijd. Daarbij ben ik nog nooit in Wenen geweest. Ik zal op deze blog verslag doen van de conferentie, die maandag begint met een preconference en dinsdag t/m donderdag het hoofdprogramma. De preconference is maandagmiddag een zgn. Educamp. Een open evenement waar iedereen een voorstel voor een sessie die middag kan inbrengen en draaien. De site van de conferentie is overigens: http://www.gmw2012.at/ Wordt vervolgd.

Een hele tijd heeft deze blog stilgelegen. Tijd om weer eens een reanimatiepoging te doen. Morgen en overmorgen doe ik mee met een research workshop over mediapedagogiek en mediadidactiek. Deze wordt georganiseerd door de sectie mediapedagogiek van de Deutsche Gesellschaft für Erziehungswissenschaften. Het gebeuren is in Leipzig waar een gerennomeerde leerstoel op het gebied mediapedagogiek is gevestigd. Informatie over de workshop is te vinden op deze site. De komende dagen zal ik ook proberen hier verslag te doen van de workshop.

Conferentie Keine Bildung ohne Medien, Dag 2

De tweede dag van de conferentie “Keine Bildung ohne Medien” had als doel de resultaten van de werkgroepen verder te gebruiken als input voor twee paneldiscussies. Een met betrekking tot VO scholen en hoger onderwijs. En een met betrekking tot PO en buitenschoolse ontwikkeling van kinderen en jongeren. Elke paneldiscussie werd ingeleid door een statement van elk lid van het panel, gevolgd door een discussie waar ook de zaal aan mocht meedoen. Ik zal op dit moment enkele punten noemen die aan de orde kwamen, los van in welk panel dat was. Later zal ik wat uitgebreider terugkomen op de resultaten van de werkgroepen. Deze waren wat laat beschikbaar als pdf zodat ik ze nog niet kon doorlezen.

Een punt was het ontwikkelen van mediacompetenties bij leraren, opvoeders en jeugdwerkers. In welke opleidingen moeten welke competenties aan bod komen? En hoe worden die competenties getraind? En hoe bereiken we bijvoorbeeld ouders?

Een ander punt was tot op welke hoogte we de jeugd moeten beschermen zonder te betuttelen. Dat is een hot topic in Duitsland. Het gebeurt vaak dat zelfs jongeren hoge boetes krijgen n.a.v. aangiftes via advocaten (iedere rechtgeaarde duitser heeft zijn eigen advocaat en vindt het normaal ermee te dreigen). En net dezer dagen was er een schandaal vanwege een vrij ernstig geval van cyber-mobbing. Deze en de naar mening van veel deelnemers overtrokken reacties van overheid was een van de gespreksthema’s van de conferentie. Teneur was dat jongeren vrijheden moeten krijgen te experimenteren met media en niet bang hoeven te zijn tegen muren aan te lopen. Wij moeten ze dan wel de infrastructuren bieden waarbinnen dat kan en mag.

Mediapedagogisch onderzoek en ontwikkelwerk moet zich niet concentreren op onderwijs. Dat was ook een conclusie die breed werd gedeeld. Jeugdwerk, kinderopvang, ouders zijn groepen die belangrijke doelgroep zijn voor mediapedagogiek. Ook dialoog tussen generaties wordt belangrijk gevonden en dat lijkt ook echt iets om breed maatschappelijk aan te pakken.

Het doel van de conferentie was duidelijk te krijgen wat we vragen van de politiek op het gebied van integratie van media- en informatiecompetenties en mediapedagogische aspecten in onderwijs en opvoeding. De werkgroepen moesten daarvoor heldere doelen en eisen formuleren. Dat is deels gelukt, deels moet er nog op voortgebouwd worden. Er wordt gesteld dat maatschappelijke initiatieven om mediaontwikkeling bij jongeren en degenen die met jongeren werken mogelijk te maken middelen moeten krijgen om hun doelen te verwezenlijken. Het lijkt zinvol om aan een laag te werken die als een kader, een raamwerk fungeert voor concrete projecten. Een laag die niet door instellingen, mensen of projecten wordt vertegenwoordigd maar die een brede maatschappelijke vraag vertaald naar politieke prioriteiten en besluitvorming.

Zover is het nog (lang) niet. Wel is het goed dat er aan wordt gewerkt. In dit verband wil ik ook nog een keer het begrip Leitmedienwechsel noemen. In het Engels iets als change of dominant media paradigms. Toen bijv. de boekdrukkunst werd uitgevonden vond er een verandering plaats van fundamenteel mediagebruik in de wereld, een verandering die veel verder ging dan puur de techniek van het drukken van tekst zelf. Mensen die aandacht vragen voor de Leitmedienwechsel benadrukken dat met intrede van het internet net zo’n verandering met net zo’n impact plaatsvindt, die maatschappelijk en sociaal veel verder gaat dan het gebruik van de media op zich. Hier kun je een artikel vinden in het Engels over dit fenomeen.

De conferentie zit er op. Er is veel besproken in 2 dagen. Het zal de komende tijd duidelijk worden wat er gebeurt met de resultaten. Ook in Duitsland moet bezuinigd worden. De Mediapedagogiek zal het moeilijk krijgen de gewenste brokjes uit de budgetten te krijgen c.q. de politieke prioriteiten die daarvoor nodig zijn. Misschien is het goed om ook in Nederland na te denken over strategische doelen en plannen op het gebied van media- en informatiecompetenties voor kinderen, jongeren en hen die werken in de domeinen onderwijs, opvoeding en ontwikkeling.

Conferentie Keine Bildung ohne Medien, Dag 1

Nou. Eerste dag zit er op. En het viel een beetje tegen. Eerst een wat stoffige rede waarin werd ingegaan op de noodzaak om mediacompetenties (competenties om met media om te gaan, actief en passief) en informatiecompetenties (competenties om informatie te zoeken maar ook om informatie op de juiste wijze te beoordelen) integraal onderdeel te laten worden van het onderwijs op elk niveau. Stoffig omdat er veel is gesmeten met buzz-words maar weinig oplossingen werden aangedragen en weinig visie uit de rede sprak.Beetje gemiste kans zoals ook bleek uit tweets (zie de hashtag #kbom11).

Na de lunch was het tijd voor de werkgroepen. Er waren er 13 in totaal (of waren het er 14? in ieder geval veel). Lastig om eentje te kiezen. Ik koos voor de werkgroep Media- en informatiecompetenties. Bleek dat de meetings in collegezalen waren, dat discussieert lastig, en er waren nauwelijks stopcontacten. Acoustiek was wel goed. En de leiding was in handen van enkele heren op leeftijd uit het bibliotheekwezen. Vervolgens ging het vooral om hoe genoemde competenties een plek konden krijgen in onderwijs, welke rol bibliotheken daarbij moesten spelen en dat het vooral belangrijk was dat iedereen deze competenties zou verwerven. Wat ik wel miste, en waar ik vooral voor kwam was ....... hoe zouden de competentieprofielen er uit moeten zien voor media- en informatiecompetenties? En hoe zouden profielen voor verschillende niveaus (PO, VO, BVE, ...) op elkaar moeten aansluiten. En welke consequenties had dit voor bijv. pabo's, lerarenopleidingen? Daar werd dus niet op ingegaan. Wellicht in 1 of meer van de andere werkgroepen wel. Morgen krijgen we materiaal uit alle werkgroepen en wordt de hele dag gepraat over deze resultaten en hoe die aan 'de politiek' moeten worden doorgegeven. Het is te hopen dat het programma morgen interactief wordt en dat vooral de visie wat sterker naar voren komt en het idee dat dit congres een missie heeft om verandering op gang te brengen.

Wel heb ik vandaag nog een interessante term geleerd: Leitmedienwechsel. Een engelse vertaling heb ik nog niet gevonden. Wel een (duitstalige) wiki over Leitmedienwechsel op http://wiki.doebe.li/bin/view/Beat/LeitMedienWechsel. Ik zal binnenkort wat meer onderzoek doen naar dit fenomeen want het lijkt interessant genoeg.

Verder is de conferentie goed georganiseerd. Er is prima wifi op de TU Berlin. Ik hoefde mijn netbook maar aan te zetten en ik had via eduroam toegang tot internet. Ik had niet eens de toegangscodes nodig uit de conferentiemap. Catering is ook goed geregeld, zoals eigenlijk altijd wel op duitse universiteiten en hogescholen.